AI กับการศึกษา มิติใหม่แห่งการเรียนรู้ 2023
อัปเดตเมื่อ 13 ก.ค.
ในเดือนพฤษภาคม 2566 ถือเป็นช่วงเวลาเปลี่ยนแปลงที่สำคัญหลายอย่าง คนไทยออกมาเลือกตั้งรอบนี้เยอะมาก ดูเหมือนเรากำลังจัดตั้งรัฐบาลแห่งความหวังของคนรุ่นใหม่ แม้กระทั่งมหาวิทยาลัยก็กำลังเปลี่ยนชุดผู้บริหาร และในต้นเดือนที่ผ่านมา Google ก็ออกมาประกาศสงคราม AI เรียกได้ว่าเรากำลังเข้าสู่ยุค AI เต็มตัว ในขณะที่เรากำลังนั่งคุยกับ ChatGPT ก็มี AI Features จากทุก Platforms เกิดขึ้นในตลาดเต็มไปหมด เรามี “Help Me Write" จาก Google AI ที่ช่วยเราเขียนทุกอย่างในโลกใบนี้ มี AI Generated Image ที่ช่วยสร้างภาพจากข้อมูลที่เราป้อนและเรากำลังจะได้เห็นการต่อสู้ที่ดุเดือดของ 2 AI เจ้าใหญ่ อย่าง Google Duet AI เจอกับ Microsoft Copilot นี่มันอะไรกันเนี่ย!!
ในฐานะคนทำงานด้าน Education Technology ก็อดไม่ได้ที่จะสงสัยว่าทีม EdTech ต่างๆ ที่อ้าแขนต้อนรับ AI มาตั้งแต่ต้น จะมีการปรับกระบวนทัพของ Education Products ของพวกเขาไปถึงไหนกันแล้วบ้าง ก่อนจะตกรถไฟด่วนขบวนนี้ เราจะพาทุกคนมาสำรวจ AI กับการศึกษา The right now AI Technology in Education กันหน่อยว่าเขาไปกันถึงไหนแล้ว เราจะประยุกต์ใช้ AI ด้านการศึกษาอย่างไรได้บ้าง พร้อมแล้วมาดูกันเลย
ยาวไป…เลือกอ่านก็ได้
AI for Lesson Planning ใช้ AI ออกแบบแผนการสอน
จะบอกว่าไม่มีเวลาออกแบบแผนการสอนไม่ได้อีกต่อไปแล้ว เพราะตอนนี้ AI ช่วยให้คุณทำได้แล้วในเวลาสั้นๆ ด้วยพลัง Data Scraping ในยุค AI ช่วยจัดการข้อมูลมหาศาล ทำให้เราสามารถใช้ AI มาช่วยออกแบบแผนการสอนตั้งต้นได้ในเวลาไม่ถึง 1 นาที ด้วยการใส่ Keywords พร้อมคำสั่งง่ายๆ เพียงไม่กี่คำ ด้วยเครื่องมือเหล่านี้ ไม่ว่าจะเป็น Copilot AI Lesson Planner, Lessonplans AI, หรือแม้แต่ ChatGPT ที่เรารู้จักกันดี ก็สามารถช่วยผู้สอน Educators ในทุกระดับการศึกษา ให้ออกแบบแผนการสอนตั้งต้นได้อย่างรวดเร็ว ถูกหลักการการออกแบบการศึกษา
จากตัวอย่างการใส่ Prompt ลงไปใน ChatGPT ตามรูปด้านล่าง เพียงแค่กด Enter เราก็จะได้โครงสร้างตั้งต้นของการออกแบบแผนการสอนตั้งแต่ Learning Outcome, Learning Materials รวมไปถึง Process ทั้งหมดในการสอน ว่าจะต้องสอนอะไรบ้าง? ด้วยวิธีการอย่างไร?
พอเราได้โครงสร้างแผนการสอนที่ ChatGPT สร้างให้แล้ว เราก็สามารถทำให้แผนการสอนนี้ตรงความต้องการมากขึ้นได้ เช่น ถ้าเราอยากได้ Performance Rubric เพื่อช่วยในการออกแบบ Assessment Tasks หรืออยากได้ Idea ว่า Project ที่เราควร Assign ให้กับผู้เรียน ควรทำประมาณไหน เราสามารถใส่คำสั่งเพิ่มเติมลงไป เพื่อให้ได้ข้อมูลที่ตรงกับความต้องการของเราที่สุด
จากตัวอย่างด้านล่างจะเห็นว่าเราใช้ AI จาก ChatGPT สร้างได้ทั้ง Rubric Descriptions ของ Competency Level ไปจนถึงเกณฑ์ในการประเมินผลโครงงาน และวิธีการในการพัฒนาทักษะอย่างละเอียด ทั้งหมดนี้ขึ้นอยู่กับว่า เราใส่คำสั่งอะไรให้ ChatGPT ประมวลผล สำหรับคนที่สนใจศึกษาเพิ่มเติมและดาวน์โหลดคู่มือ ChatGPT จาก Tech Integration
อีกตัวอย่างที่ลองอัดวิดีโอมาให้ดูกันนี้ เป็นเครื่องมือที่ชื่อ Education Copilot คือ AI ช่วยออกแบบแผนการสอน ซึ่งทำมาเพื่อให้ความช่วยเหลือครูโดยเฉพาะ โดย AI จะคิดให้ตั้งแต่ Course Outline, Learning Outcome รวมไปถึง Sessions ที่เกี่ยวข้องต่างๆ มาพร้อม Handouts, Recommended Video Clip เรียกได้ว่าทุกอย่าง ที่เราจะต้องใช้ในการเรียนการสอนเลย
จากคลิปจะเห็นได้ว่า เมื่อเราใส่ Keyword เนื้อหาที่ต้องการลงไป AI จะ Generate จุดมุ่งหมายการสอนออกมา หลังจากนั้น เราจะได้ Lesson Plans ตามจำนวนวันที่เรากำหนดไป มีการแตกรายละเอียดสิ่งที่เราต้องทำในแต่ละคาบออกมาด้วย จะเห็นได้ว่า AI จะช่วยลดเวลาในการจัดการงานสอน ทำให้เรามีเวลาโฟกัสผู้เรียนได้มากขึ้น
AI for Learning Content Generation ใช้ AI ออกแบบสื่อการสอน
นอกจากจะใช้ในการออกแบบโครงสร้างของ Class ที่เราจะสอนแล้ว เรายังสามารถใช้พลังของ AI สร้าง Learning Content หรือสื่อในการสอนได้ในคลิกเดียว ผ่าน AI Tools ต่างๆ เช่น Lumen5 ที่เราสามารถแปลงเนื้อหาจาก Website ที่เราต้องการให้เป็น Video ได้ โดยที่เราสามารถปรับเปลี่ยนให้เข้ากับเนื้อหาหรือเป้าของผลการเรียนรู้ที่เราต้องการได้ภายหลัง ใช้งานง่ายมากเพียงแค่ใส่ URL ของ Website ที่มีเนื้อหาที่เราต้องการเข้าไป
อีกตัวที่ Powerful มากๆ คือ Synthesia ที่เป็น AI Text to Video ได้ แล้วยังมี Avatar ให้เลือกใช้พร้อมกับ Support หลากหลายภาษา
นอกจาก Text to Video หรือ URL to Video แล้วเรายังสามารถใช้ Elai.io AI ในการสร้างโครงสร้าง Story Board ของ Video ในการสอนที่เราสามารถปรับเปลี่ยน Scene ต่างๆ ได้ตามที่เราต้องการก่อนที่ Video จะถูก Generate ตัวอย่างด้านล่างเป็นการสร้าง Video Script จากข้อมูลที่ AI ดึงมาจาก Website ซึ่งสามารถปรับรูปแบบการพูดของตัวละคร Avatar ที่เราเลือกใน Video ให้สั้นกระชับ หรือมี Tone ในการพูดตามที่เราต้องการ เช่น เข้าถึงง่าย, เป็นทางการ, ให้สดใสขึ้น เป็นต้น
Curipod เป็น AI Lesson Generator อีกหนึ่งเครื่องมือ AI ในห้องเรียนที่ใช้ง่ายและไม่ซับซ้อน สามารถใส่หัวข้อที่ต้องการสอนเข้าไปเพื่อให้ AI สร้าง Presentation Slides ให้เราได้ ตามตัวอย่างด้านล่าง Curipod สามารถใช้งานใน Live Session Mode ที่ผู้เรียนสามารถ Join โดยใช้ Access Code เพื่อสร้างการมีส่วนร่วมผ่าน Real-Time Poll หรือการตอบคำถามต่างๆ ซึ่งเหมาะกับการเรียนการสอนใน Mode Online หรือ Mode Hybrid เป็นอย่างมาก
และอีกหนึ่งเครื่องมือที่สามารถสร้าง Presentation สำหรับการสอนแบบมืออาชีพได้ คือ Wepik มี User Interface ที่ใช้งานง่ายและใช้ Technology Natural Language Processing (NLP) ที่สามารถวิเคราะห์ User Input ได้อย่างชาญฉลาด ทุก Presentations สามารถ Download ออกมาเป็น PDF ได้ฟรี
นอกจากนี้ Wepik เป็นเจ้าของเดียวกับ Freepik และ Flaticon ทำให้สามารถดึงเอาภาพไปใช้งานได้ง่ายๆ ทำให้สไลด์การสอนของเรามี Style ที่ดูดีมากๆ
AI for Learning Support ใช้ AI ส่งเสริมการเรียนรู้ของผู้เรียน
ไม่ใช่แค่ผู้สอนที่สามารถใช้ AI ได้ เพราะผู้เรียนก็ใช้ AI ได้เหมือนกัน ผู้เรียนก็สามารถสร้าง Learning Pathway หรือแผนในการเรียนรู้ของตัวเองได้ง่ายๆ ในคลิกเดียว โดยที่เราไม่ต้องเข้าไปช่วยอะไรเลย ตัวอย่างด้านล่างจะแสดงให้เห็น Learning Pathways ที่ผู้เรียนสามารถเข้าไปศึกษาได้ตามแหล่งการเรียนรู้ต่างๆ ได้ฟรี
นอกจากจะใช้ในการวางแผนการเรียนของตัวเอง ก็อดคิดไม่ได้ว่าถ้าเราใช้ AI เพื่อออกแบบแผนการสอนและออกแบบการบ้าน แล้วผู้เรียนจะใช้ AI ช่วยทำการบ้านได้ไหม? คำตอบคือ “แน่นอน”
หลายคนได้ตั้งข้อสังเกตว่า The free version of GPT ในตอนนี้ จะเหมาะกับการจัดการภาษา มากกว่าการคำนวนทำให้คำตอบที่ได้ดูแปลกๆ ยกตัวอย่างจากภาพด้านล่าง ที่เราลองเอาโจทย์ Physics ง่ายๆ ใส่ลงไป ถ้าลองกดเครื่องคิดเลขตามจะเห็นว่า คำตอบที่เราได้สำหรับความเร่งน่าจะเป็น 8.10 ไม่ใช่ 8.11
นอกจากปัญหาการแทนค่าง่ายๆ แล้ว เรายังสามารถใช้ ChatGPT ช่วยในการแก้ปัญหาที่ซับซ้อนกว่าเช่น Integration ตามตามตัวอย่างใน Video ที่ได้มีคนทดลอง Review ด้านล่าง ซึ่งก็มี OK บ้างไม่ OK บ้างในบาง Category ของปัญหา
ข้อจำกัดในการใช้ ChatGPT ในการแก้ปัญหา Integration
จากการ Review การทำงานในส่วนของการเขียนบทความ ทำให้รู้ว่า ChatGPT สามารถเขียนบทความได้เยี่ยมยอดมากทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ ซึ่งเราสามารถใช้คำสั่งเพิ่มเติมเพื่อปรับเปลี่ยนความยาว, Tone ในการเขียน, รวมถึงคุณสมบัติอื่นๆ ของบทความได้อย่างง่ายดาย คิดไปคิดมาน่าจะลองเอามาช่วยทำ Research หรือเขียน Scientific Paper ได้ดีทีเดียว ถ้าอยากลองว่ามัน Amazing แค่ไหนในการเขียน Research Paper ลองเข้าไปอ่าน ChatGPT User Experience: Implications for Education เรื่องนี้กันต่อได้
แล้วผู้สอนจะรับมือกับการบ้านจาก AI อย่างไร?
สำหรับอาจารย์หลายๆ ท่านที่พยายามจะต่อสู้กับเครื่องมืออันทรงพลังนี้ สามารถลองเข้าไปใช้เครื่องมือที่ออกมาเพื่อตรวจจับการ Copy and Paste คำตอบจาก ChatGPT เช่น GPTZero ที่สามารถตรวจจับเนื้อหาที่มาจาก AI ได้ อ่านรีวิวการใช้งาน AI ตรวจจับงานเขียน เพิ่มเติมได้ที่ Tech Integration
AI กับการศึกษาไทยในอนาคต
เมื่อทั้งผู้เรียนและผู้สอนใช้ AI จะเกิดอะไรขึ้น? ถ้ามองกันให้ยุติธรรม เราควรตั้งคำถามว่าการที่ผู้สอนมี AI คอยช่วยออกแบบการบ้านแล้ว แล้วทำไมผู้เรียนจะใช้ AI ทำการบ้านไม่ได้ล่ะ ดูเป็นการกีดกันสิทธิในการเข้าถึง Technology ของผู้เรียนหรือไม่? มีโรงเรียนบางแห่งห้ามนักเรียนเข้าถึง ChatGPT จากเครื่อง คอมพิวเตอร์ที่โรงเรียน เพราะมองว่าการใช้ AI ในการเรียนรู้จะสร้าง Negative Impact on Student Learning ซึ่งตลกดี เพราะผู้เรียนสามารถใช้ AI ได้จากทุกที่ ยกเว้นที่โรงเรียน
การออกกฎมาปิดหรือป้องกันการใช้ AI Technology เพื่อป้องกันการโกง เป็นเกมที่น่าเบื่อ สิ่งที่ควรจะทำมากกว่า คือเอาเวลามาคิดและตั้งคำถามสำคัญว่าเราจะใช้ กองทัพของ AI Education Tools เหล่านี้อย่างไร? ให้เกิดประโยชน์มากที่สุดกับทุกคน
เรามาลองคิดกันเล่นๆ ดูไหม เราจะใช้ AI กับการเรียนสอนในห้องเรียนอย่างไร เพื่อช่วยปิด Pain-Points ของการศึกษามีอยู่เยอะแยะ และนี่คือตัวอย่างไอเดียที่ได้
เราเคยอยากที่จะทำการศึกษาแบบ Individual-Based ให้เกิดขึ้นในห้องเรียนที่มีจำนวนเด็กมากเกินที่เราจะ Tailor วิธีการสอนหรือ Content ได้ด้วยพลังของมนุษย์คนหนึ่ง แต่ตอนนี้ “เราทำได้แล้ว” ด้วยการใช้ AI เขียน Personalized Lesson Plan ให้ผู้เรียนรายบุคคล
เมื่อเราทุกคนต้องนอนแต่ AI ไม่ต้อง มันแปลว่าตอนนี้การสนับสนุนการเรียนรู้โดยใช้ AI สามารถเกิดขึ้นได้ตลอด 24 ชม. ผู้เรียนสามารถใช้ AI เป็น After-Hours Tutor ที่คอยช่วยอธิบาย Concepts ที่ยังไม่เข้าใจให้ ช่วยเป็นเพื่อนคอยทวนสอบ Ideas หรือยกตัวอย่าง ที่จะทำให้พวกเขาเข้าใจเนื้อหาที่ต้องเรียนได้มากขึ้น
เราเคยรู้สึกกังวลว่าผู้เรียนไม่ศึกษา Learning Resource มาก่อนเข้าเรียน เลยทำให้พวกเขาไม่สามารถตั้งคำถามหรือมีบทสนทนากับเรา ในขั้นที่จะสร้างให้เกิด Higher order thinking ได้ แต่ตอนนี้เรามี AI มาคอยช่วยผู้เรียน Refine their thinking หรือคอยช่วยกรองข้อมูลสำคัญก่อนเข้ามา Engage กับการเรียนรู้ในห้องเรียนแล้ว
นอกจากนี้ AI ยังเป็นเครื่องมือแสนดีสำหรับ Introvert อย่างเราๆ ที่อยากคุยแลกเปลี่ยน Idea กับใครสักคนแต่ไม่อยากเจอผู้คน (ฟังดูย้อนแย้งแต่จริง) ซึ่งการมี AI เป็นเสมือน Co-teacher เป็น Idea ที่น่าทำมาก ลองดูไหม :)
“ใช่แล้ว” ยุค AI มาแล้ว และกำลังจะ Disrupt the traditional education รวมไปถึงทุกอย่างที่เราคุ้นชินว่า “มันเคยเป็นอย่างนี้” ความจริงคือเราหยุดมันไม่ได้ แปลว่าการศึกษาต้อง Evolve Forward เพื่ออ้าแขนรับ AI Technology นี้ให้ได้ "ถ้า AI ทำข้อสอบของเราได้ เราควรเปลี่ยนวิธีการวัดผลการเรียนรู้ไหม ถ้าเราสอนผู้เรียนให้ใช้ AI ช่วยทำการบ้านด้วยวิธีการที่ถูกต้อง และทำให้การเรียนรู้ดีขึ้น" เราจะทำอย่างไรให้ AI ช่วยผู้เรียนแก้ปัญหาการศึกษาของพวกเขาได้ หรือแม้แต่ปัญหาของประเทศเราเรื่อง Education Accessibility, Quality and Equality เรื่องพวกนี้เป็นเรื่องน่าคิด ว่าการใช้ AI กับการศึกษา จะช่วยเราได้มากแค่ไหน เพียงแค่เปิดใจรับ ลอง และเรียนรู้กับมัน